Kursy i szkolenia
KLASA III
Kursy na przewodnika górskiego tatrzańskiego klasy III, które średnio w ciągu dwóch lat przygotowują kandydatów do egzaminu „państwowego” (egzamin teoretyczny i praktyczny odbywa się przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez Marszałka Województwa Małopolskiego) organizują koła i stowarzyszenia z Zakopanego, Krakowa oraz z Gliwic i Katowic – patrz zakładka STOWARZYSZENIA
Wymagania jakie stawia się przed przewodnikami górskimi zmieniają się wraz ze zmianą ich roli i funkcji podczas wyjścia z turystami. Wraz ze zmianami gospodarczymi i społecznymi w naszym kraju, zmieniają się także oczekiwania ludzi przyjeżdżających w Tatry. Oprócz wieloosobowych (głównie szkolnych) wycieczek łatwymi szlakami tatrzańskimi, latem i zimą, coraz częściej przewodnik górski prowadzi małe grupy lub indywidualnych turystów po najtrudniejszych szlakach Tatr. Oprócz swojej wiedzy merytorycznej, szerokiej wiedzy o przyrodzie i kulturze regionu, musi właściwie przygotować turystów do wycieczki, sprawnie zorganizować całe wyjście i przede wszystkim musi być niekwestionowanym fachowcem w zakresie umiejętności zapewnienia bezpieczeństwa prowadzonym osobom. Przepisy ustawy nie pozostawiają tutaj wątpliwości, przewodnik tatrzański jest zawodem regulowanym z racji najwyższej odpowiedzialności - odpowiedzialności za ludzkie zdrowie i życie. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że coraz częściej przewodnik tatrzański wynajmowany jest również jako osoba kompetentna aby podzielić się wiedzą lawinoznawczą, aby przeszkolić z zakresu obsługi ABC lawinowego, nauczyć technik poruszania się po zaśnieżonych i oblodzonych zboczach Tatr czy też pokazać metody autoasekuracji na szlakach wyposażonych w sztuczne ułatwienia.
Z powyższych powodów, kursy na przewodnika tatrzańskiego klasy III przewidziane są dla osób dobrze znających góry, osób samodzielnych w zakresie poruszania się po trudnych szlakach Tatr latem i zimą i dla osób doświadczonych, najlepiej tych, którzy przeżyli niejedną przygodę górską, w trudnych warunkach pogodowych. Dlatego też przeprowadzane egzaminy wstępne na kurs mają na celu weryfikację tegoż doświadczenia, i znajomości Tatr, ale także braku lęku wysokości, przyzwoitej kondycji oraz podstawowych umiejętności wspinaczkowych i technicznych np. zjazdu na linie. Kurs na przewodnika tatrzańskiego klasy III jest szkoleniem zawodowym mającym na celu naukę rzemiosła przewodnickiego nie zaś naukę samodzielności w górach. Dodatkowo od osób chcących nabyć uprawnienia do prowadzenia wyjść narciarskich wymaga się dobrych umiejętności narciarskich na poziomie zbliżonym do instruktora narciarstwa zjazdowego.
Kurs dla kandydatów na przewodników tatrzańskich III klasy podzielony jest na części teoretyczną i praktyczną. Pierwsza z nich obejmuje wykłady z podstawowych dziedzin: przyroda Tatr i Pienin, szczegółowa topografia Tatr i Pienin, topografia Podtatrzy i gór je otaczających, pierwsza pomoc, nawigacja, lawinoznawstwo, metodyka prowadzenia wycieczek. Obok nich kandydaci poznają także historię i etnografię regionu, podstawy meteorologii, przepisy prawa turystycznego czy geologię.
Część praktyczna kursu obejmuje poznanie topografii Tatr i otaczających je pasm górskich oraz szkolenia: lawinowe, technik linowych i ratowniczych, prowadzenia klientów w eksponowanym terenie górskim, pierwszej pomocy, nawigacji a dodatkowo narciarstwa wysokogórskiego (fakultet dla osób chcących posiadać uprawnienia do prowadzenia wyjść narciarskich z klientami)
KLASA II
W celu zachowania optymalnego poziomu szkolenia i zapewnienia kadry szkoleniowej na najwyższym możliwym poziomie, kursy na II i I klasę przewodnika tatrzańskiego organizowane są centralnie przez Centrum Przewodnictwa Tatrzańskiego
Uprawnienia przewodnika górskiego tatrzańskiego klasy II mogą uzyskać przewodnicy klasy III, którzy czynnie uprawiają górską wspinaczkę i przed zapisaniem się na kurs mogą przedstawić aktualny wykaz przebytych dróg wspinaczkowych. W obecnej rzeczywistości prawnej umiejętności jazdy na nartach są opcją fakultatywną. Osoba chcąca nabyć uprawnienia do prowadzenia narciarskich wyjść wysokogórskich z klientami, jeszcze przed przystąpieniem do specjalistycznego szkolenia, zobowiązana jest do przedstawienia wykazu narciarskiego, który jest zgodny z uchwałą Rady CPT (protokół z posiedzenia Rady CPT z dnia 09.02.2018) .
Minimalny wykaz wyjść wspinaczkowych i narciarskich (fakultet), dotyczy 5-letniego okresu poprzedzającego bezpośrednio egzamin wstępny. Wszystkie drogi powinny być prowadzone przez kandydata przynajmniej w 50% w tym w miejscach kluczowych. Najlepiej aby wykaz był zróżnicowany a przejścia wspinaczkowe dotyczyły różnych ścian.
- Lato: co najmniej 15 dróg zrealizowanych w Tatrach, o trudnościach min. IV w tym 10 dróg co najmniej 3-wyciągowych oraz 5 dróg co najmniej 7-wyciągowych
- Zima: co najmniej 10 dróg zrealizowanych w Tatrach o trudnościach minimum IV, w tym przynajmniej 5 dróg 5-wyciągowych oraz jedna droga lodowa o trudnościach min WI 3
- co najmniej 10 wycieczek narciarskich o przewyższeniu minimum 1300 m oraz długości minimum 13 km (dla chcących uzyskać uprawnienia narciarskie)
Kurs/szkolenie poprzedzone jest egzaminem wstępnym, który odbywa się w Tatrach i obejmuje;
- wspinaczka letnia na drodze o trudności IV
- wspinaczka zimowa na drodze o trudności III
- umiejętności narciarskie poza trasą w terenie wysokogórskim (fakultet)
W trakcie trwania kursu, kandydaci muszą pokonać w obecności instruktorów dodatkowe 10 dróg wspinaczkowych realizujących formułę wspinaczki z klientem - 5 latem o trudności V i 5 zimą o trudności IV. Szkolenie obejmuje wykłady stacjonarne i zajęcia praktyczne. Na część praktyczną składa się w sumie 40 dni zajęć w terenie, w warunkach letnich i zimowych. Zajęcia podzielone są na bloki, które obejmują: ratownictwo, krótką linę latem, krótką linę zimą, narciarstwo wysokogórskie, wspinaczkę letnią i zimową, zajęcia z lawinoznawstwa, w tym pozorowaną akcję lawinową oraz 20 dni indywidualnych praktyk z instruktorami. Szkolenie składa się zarówno z jednodniowych wyjść jak też letnich i zimowych kilkudniowych obozów górskich. Całkowity okres szkolenia zakończonego egzaminem trwa około 2-3 lat
Częścią teoretyczną kursu jest ponowne szkolenie z zakresu pierwszej pomocy i podstaw ratownictwa, uzupełniające szkolenie przyrodnicze oraz cykl wykładów ze szczegółowej topografii całych Tatr z naciskiem położonym na znajomość rejonów pozaszlakowych, dużych masywów oraz przebiegu dróg wspinaczkowych.
KLASA I
Przewodnicy tatrzańscy klasy I mogą wspinać się z klientami po najtrudniejszych drogach wspinaczkowych przecinających tatrzańskie ściany. W przeciwieństwie do przewodników klasy II nie są ograniczeni trudnością pokonywanych dróg.
Wobec kandydatów na kursy I klasy przewodnika tatrzańskiego obowiązują wymagania zgodne z istniejącym rozporządzeniem m.in. odpowiednia ilość wyjść z klientami gwarantująca doświadczenie oraz nowe wymagania zatwierdzone przez CPT m.in.;
- Co najmniej 3 letni okres pracy w roli przewodnika II klasy
- Wykaz wspinaczkowy zrealizowany zasadniczo w Tatrach lub do 50% w innych górach o charakterze alpejskim (latem co najmniej 15 dróg o trudnościach V i VI, zimą co najmniej 15 dróg o trudnościach IV, w tym drogi lodowe). W wykazie również drogi prowadzące największymi tatrzańskimi ścianami, w tym zimą.
- Fakultatywnie dla osób ubiegających się o uprawnienia narciarskie co najmniej 15 wysokogórskich przejść narciarskich o przewyższeniu ponad 1500 m i długości min. 15 kilometrów każda
Kurs/szkolenie poprzedzone jest egzaminem wstępnym, który odbywa się w Tatrach i obejmuje;
- wspinaczka letnia na drodze o trudności V i VI
- wspinaczka zimowa na drodze o trudności IV